Çocukların fiziksel, fizyolojik ve psikolojik olarak yaşam şartlarını daha da iyileştirmeyi amaçlayan bu bildirgeye rağmen dünyada ve Türkiye’de halen milyonlarca çocuk kötü yaşam şartları içerisinde en temel haklarından yoksun olarak hayatını sürdürmeye çalışıyor.
Çatışma ortamlarında yaşamlarını yitiren, göçe zorlanan, erken yaşta evlendirilen, cinsel istismara uğrayan, atölyelerde ve tarlalarda çalışmaya mecbur bırakılan eğitim ve sağlık hakkına ulaşamayan çocukların hakları hâlâ kağıt üzerinde. Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye gelişi ile birlikte Türkiye’de bu konuda yaşanan hak ihlalleri daha da artmış durumda. Göçün üzerinden neredeyse 6 yıl geçmiş olmasına rağmen mülteci çocukların sorunları her geçen gün artıyor.
DİSK Genel-İş’in Nisan ayında yayınladığı rapora göre Türkiye’deki çocuk işçiliği 2 milyona dayanmış durumda. 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü öncesinde İzmir kent merkezinde kayıt dışı çocuk işçiliğin yaygın olduğu Işıkkent Ayakkabıcılar Sitesi’nde çalışan ve eğitim hakkına erişemeyen Suriyeli mülteci çocuk işçilerle konuştuk.
Çocukların büyük kısmı ayakçı olarak çalışırken iplerin temizliği ve getir götür işlerine bakıyor. İşlerin şu anda az olmasından dolayı sitedeki çocuk işçi sayısında da azalma var. Çocuk işçiler daha bu yaşta işşizliğin ne olduğunu görmüş durumda.
Çocuk işçiler de yetişkinler gibi günde 12 saat çalışırken hemen hemen yetişkinlerin aldığı ücretin yarısını alıyor. Ailelerinde çalışan olmadığı için çalışmak zorunda kalan mülteci çocuklarda okuma istediği de kaybolmuş durumda. Okumanın da onlar için işsizlik ve geçim sıkıntısı anlamına geldiğini ifade eden çocuklar sitede meslek öğrendiklerini anlatıyor. Öte yandan çocuk işçiler işyerlerinde solvent ve tiner gibi maddeleri kullandıkları için ileriki yaşlarda meslek hastalıkları riskleri ile de karşı karşıyalar.
‘PARA GÖTÜRMEMİZ GEREKİYOR’
14 yaşındaki Ahmet 4 senedir sitede çıraklık yapıyor. Haftada 150-200 lira para aldığını belirten Ahmet, “İşyerinden her çıktığımda hava kararmış oluyor” diyor. Okuma hayalinden vazgeçtiğini dile getiren Ahmet, “Babam savaşta yaşamını yitirdi. Eve para götürmemiz gerekiyor. Ağabeyimle birlikte çalışmama rağmen evin geçimi zor oluyor. Küçük kardeşlerim var, onlar ileride okuyabilsin de okulu bıraktım. Sitede şu anda az işçi var. Çoğu şimdi çalışmıyor. İş olursa çağrılıyorlar” dedi.
KİMLİĞİ OLMADIĞI İÇİN HASTANEYE GİDEMİYOR
3 yıldır sitede çalışan 15 yaşındaki Muhammed de Türkiye’de hiç okula gitmediğini söyledi. Diğer çocuk işçilerden daha farklı bir iş yapıyor. Ayakkabının taban yapıştırma işini yapan Muhammed kalitesiz ağır yapıştırıcı maddelerle çalışıyor. Sürekli baş ağrısı yaşadığını ifade eden Muhammed şunları söylüyor: Şu anlık yapacak başka işim yok. Bu iş olmasa işsiz kalacağım. Kimliğim henüz çıkmadığı için de hastaneye gidemiyorum. Uzun süredir çıkmasını bekliyoruz.
‘SINIF ARKADAŞLARIMI ÖZLEDİM’
11 yaşındaki Halit de 2 yıldır sitede çalışıyor. Babası iş bulamadığı için 3. sınıfta okulu bıraktığını dile getiren Halit, “Babam uzun süredir iş bulamadığı için çalışmak zorunda kaldım. 2 küçük kardeşim var. Ben çalıştığım için onlar okula gidebiliyorlar. Bir daha okula gidebileceğimi düşünemiyorum ama sınıf arkadaşlarımı özledim. Burada en azından bir işim oldu. İleri de de saya ustası olmak istiyorum” dedi.
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Galatasaray | 36 | 32 | 1 | 3 | 89 | 24 | 99 | +65 |
| 2 | Fenerbahçe | 36 | 29 | 1 | 6 | 92 | 31 | 93 | +61 |
| 3 | Trabzonspor | 36 | 19 | 13 | 4 | 64 | 48 | 61 | +16 |
| 4 | Başakşehir FK | 36 | 17 | 12 | 7 | 51 | 40 | 58 | +11 |
| 5 | Beşiktaş | 36 | 16 | 13 | 7 | 49 | 43 | 55 | +6 |
| 6 | Kasımpaşa | 36 | 15 | 14 | 7 | 60 | 64 | 52 | -4 |
| 7 | Alanyaspor | 36 | 12 | 10 | 14 | 51 | 48 | 50 | +3 |
| 8 | Çaykur Rizespor | 36 | 14 | 15 | 7 | 48 | 56 | 49 | -8 |
| 9 | Sivasspor | 36 | 12 | 12 | 12 | 42 | 52 | 48 | -10 |
| 10 | Antalyaspor | 36 | 11 | 13 | 12 | 41 | 47 | 45 | -6 |
| 11 | Adana Demirspor | 36 | 10 | 12 | 14 | 51 | 53 | 44 | -2 |
| 12 | Samsunspor | 36 | 11 | 16 | 9 | 40 | 48 | 42 | -8 |
| 13 | Kayserispor | 36 | 11 | 14 | 11 | 41 | 53 | 41 | -12 |
| 14 | Konyaspor | 36 | 9 | 14 | 13 | 37 | 48 | 40 | -11 |
| 15 | MKE Ankaragücü | 36 | 8 | 13 | 15 | 44 | 48 | 39 | -4 |
| 16 | Gaziantep FK | 36 | 10 | 18 | 8 | 46 | 56 | 38 | -10 |
| 17 | Fatih Karagümrük | 36 | 9 | 17 | 10 | 45 | 48 | 37 | -3 |
| 18 | Hatayspor | 36 | 8 | 15 | 13 | 41 | 50 | 37 | -9 |
| 19 | Pendikspor | 36 | 9 | 18 | 9 | 42 | 72 | 36 | -30 |
| 20 | İstanbulspor | 36 | 4 | 25 | 7 | 26 | 71 | 16 | -45 |
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Eyüpspor | 34 | 24 | 7 | 3 | 77 | 31 | 75 | +46 |
| 2 | Göztepe | 34 | 21 | 6 | 7 | 60 | 20 | 70 | +40 |
| 3 | Sakaryaspor | 34 | 17 | 8 | 9 | 50 | 35 | 60 | +15 |
| 4 | Bodrumspor | 34 | 15 | 7 | 12 | 43 | 22 | 57 | +21 |
| 5 | Çorum FK | 34 | 16 | 10 | 8 | 55 | 36 | 56 | +19 |
| 6 | Kocaelispor | 34 | 16 | 11 | 7 | 48 | 41 | 55 | +7 |
| 7 | Boluspor | 34 | 15 | 11 | 8 | 33 | 35 | 53 | -2 |
| 8 | Gençlerbirliği | 34 | 13 | 9 | 12 | 39 | 33 | 51 | +6 |
| 9 | Bandırmaspor | 34 | 13 | 10 | 11 | 49 | 32 | 50 | +17 |
| 10 | Erzurumspor FK | 34 | 12 | 11 | 11 | 30 | 34 | 44 | -4 |
| 11 | Ümraniyespor | 34 | 12 | 15 | 7 | 40 | 47 | 43 | -7 |
| 12 | Manisa FK | 34 | 9 | 12 | 13 | 40 | 40 | 40 | 0 |
| 13 | Keçiörengücü | 34 | 10 | 14 | 10 | 34 | 43 | 40 | -9 |
| 14 | Adanaspor | 34 | 11 | 17 | 6 | 28 | 45 | 39 | -17 |
| 15 | Şanlıurfaspor | 34 | 9 | 14 | 11 | 32 | 37 | 38 | -5 |
| 16 | Tuzlaspor | 34 | 9 | 14 | 11 | 35 | 47 | 38 | -12 |
| 17 | Altay | 34 | 5 | 25 | 4 | 16 | 76 | 10 | -60 |
| 18 | Giresunspor | 34 | 2 | 28 | 4 | 16 | 71 | 7 | -55 |
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Esenler Erokspor | 36 | 26 | 5 | 5 | 83 | 29 | 83 | +54 |
| 2 | Van Spor FK | 36 | 24 | 6 | 6 | 63 | 37 | 75 | +26 |
| 3 | Bucaspor 1928 | 36 | 21 | 5 | 10 | 54 | 25 | 73 | +29 |
| 4 | 1461 Trabzon FK | 36 | 21 | 6 | 9 | 71 | 39 | 72 | +32 |
| 5 | Ankaraspor | 36 | 15 | 8 | 13 | 45 | 35 | 58 | +10 |
| 6 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 36 | 16 | 10 | 10 | 50 | 36 | 58 | +14 |
| 7 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 36 | 15 | 14 | 7 | 47 | 38 | 52 | +9 |
| 8 | Karacabey Belediye Spor | 36 | 13 | 11 | 12 | 43 | 37 | 51 | +6 |
| 9 | Ankara Demirspor | 36 | 15 | 16 | 5 | 43 | 46 | 50 | -3 |
| 10 | Diyarbekir Spor | 36 | 12 | 15 | 9 | 39 | 41 | 45 | -2 |
| 11 | Kırklarelispor | 36 | 11 | 14 | 11 | 33 | 41 | 44 | -8 |
| 12 | Altınordu | 36 | 10 | 13 | 13 | 45 | 39 | 43 | +6 |
| 13 | Hes İlaç Afyonspor | 36 | 10 | 14 | 12 | 25 | 38 | 42 | -13 |
| 14 | Serik Belediyespor | 36 | 10 | 16 | 10 | 29 | 45 | 40 | -16 |
| 15 | Nazilli Belediyespor | 36 | 11 | 16 | 9 | 38 | 57 | 39 | -19 |
| 16 | Zonguldak Kömürspor | 36 | 11 | 17 | 8 | 41 | 57 | 38 | -16 |
| 17 | Bursaspor | 36 | 6 | 22 | 8 | 28 | 64 | 23 | -36 |
| 18 | Kırşehir Futbol SK | 36 | 5 | 23 | 8 | 38 | 76 | 23 | -38 |
| 19 | Adıyaman FK | 36 | 4 | 25 | 7 | 28 | 63 | 19 | -35 |
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Kepezspor FAŞ | 28 | 22 | 2 | 4 | 67 | 18 | 70 | +49 |
| 2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 28 | 19 | 0 | 9 | 60 | 18 | 66 | +42 |
| 3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 28 | 15 | 6 | 7 | 40 | 25 | 52 | +15 |
| 4 | 52 Orduspor FK | 28 | 14 | 7 | 7 | 40 | 28 | 49 | +12 |
| 5 | İnegöl Kafkas GK | 28 | 13 | 7 | 8 | 37 | 30 | 47 | +7 |
| 6 | Edirnespor | 28 | 13 | 10 | 5 | 45 | 28 | 44 | +17 |
| 7 | Mardin 1969 Spor | 28 | 12 | 11 | 5 | 40 | 34 | 41 | +6 |
| 8 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
| 9 | Karabük İdmanyurdu Spor | 28 | 10 | 13 | 5 | 27 | 44 | 35 | -17 |
| 10 | Artvin Hopaspor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 29 | 34 | +4 |
| 11 | Talasgücü Belediyespor | 28 | 10 | 14 | 4 | 34 | 45 | 34 | -11 |
| 12 | Kırıkkalegücü FK | 28 | 8 | 15 | 5 | 31 | 42 | 29 | -11 |
| 13 | Gümüşhanespor | 28 | 4 | 14 | 10 | 25 | 49 | 22 | -24 |
| 14 | Malatya Arguvanspor | 28 | 3 | 21 | 4 | 21 | 57 | 13 | -36 |
| 15 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 2 | 22 | 4 | 20 | 83 | 10 | -63 |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 19/05/2024 | Antalyaspor | vs | Adana Demirspor |
| 19/05/2024 | Başakşehir FK | vs | Trabzonspor |
| 19/05/2024 | Beşiktaş | vs | Hatayspor |
| 19/05/2024 | Çaykur Rizespor | vs | Kasımpaşa |
| 19/05/2024 | Galatasaray | vs | Fenerbahçe |
| 19/05/2024 | Gaziantep FK | vs | Fatih Karagümrük |
| 19/05/2024 | İstanbulspor | vs | Sivasspor |
| 19/05/2024 | Kayserispor | vs | Konyaspor |
| 19/05/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Pendikspor |
| 19/05/2024 | Samsunspor | vs | Alanyaspor |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 11/05/2024 | Kocaelispor | 0 - 2 | Sakaryaspor |
| 11/05/2024 | Erzurumspor FK | 0 - 4 | Eyüpspor |
| 11/05/2024 | Boluspor | 2 - 1 | Çorum FK |
| 11/05/2024 | Göztepe | 1 - 1 | Bodrum FK |
| 11/05/2024 | Adanaspor | 1 - 0 | Bandırmaspor |
| 11/05/2024 | Tuzlaspor | 1 - 1 | Gençlerbirliği |
| 11/05/2024 | Şanlıurfaspor | 2 - 0 | Manisa FK |
| 10/05/2024 | Giresunspor | 1 - 2 | Ümraniyespor |
| 10/05/2024 | Keçiörengücü | 1 - 1 | Altay |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| Hük. | Bursaspor | 3 - 0 | Van Spor FK |
| 04/05/2024 | Altınordu | 3 - 3 | Ankaraspor |
| 04/05/2024 | Bucaspor 1928 | 3 - 1 | Diyarbekir Spor |
| 04/05/2024 | Serik Belediyespor | 0 - 6 | Esenler Erokspor |
| 04/05/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 3 - 1 | Karacabey Belediye Spor |
| 04/05/2024 | Adıyaman FK | 4 - 1 | Hes İlaç Afyonspor |
| 04/05/2024 | Ankara Demirspor | 5 - 2 | Yeni Mersin İdman Yurdu |
| 04/05/2024 | Kırklarelispor | 1 - 3 | Zonguldak Kömürspor |
| 04/05/2024 | Kırşehir Futbol SK | 4 - 5 | 1461 Trabzon FK |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | 3 - 4 | Talasgücü Belediyespor |
| 27/04/2024 | Gümüşhanespor | 2 - 4 | Kepezspor FAŞ |
| 27/04/2024 | Artvin Hopaspor | 0 - 1 | 52 Orduspor FK |
| 27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | 4 - 2 | İnegöl Kafkas GK |
| 27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | 1 - 1 | Karabük İdmanyurdu Spor |
| 27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 1 - 0 | Edirnespor |
| 27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | 6 - 3 | Kırıkkalegücü FK |
İhbar Hattı
00436645894631
