Dijital yayın dönemi ve yerel medyanın değişen nitelikleri

WELG | Kağıt baskı dönemindeki yerel yayın niteliği ile dijital dönemdeki yerel yayının farklılaştığına dikkati çeken Yılmaz, yerelde üretilen içeriklerin dijital mecralarda dünyaya açıldığını ve yerellik, ulusallık ve dünyasallık arasındaki farkların yeni dönemde nitelik değişimine uğradığını ve yerelde yayın yapan basın emekçilerinin değişen, gelişen bu duruma uyum sağlamalarının yakıcı bir ihtiyaç olduğunu ifade etti.

Surajans.com sitesinde yayınlanan, “Dijital yayın döneminde yerel yayınların dünyasallaşan etki alanı” başlıklı yazının tamamı şöyle:

“Dijital yayın dönemiyle birlikte yerel medya ile ulusal ve uluslararası medya arasındaki iletişim ve etkileşimde niteliksel değişimler yaşandı. Yerelde içerik üreten basın çalışanları artık bu farkı gözeterek içerik üretimlerinin niteliğini yükselmek zorundadır.

Basılı medyanın yerini dijital medya aldığından beri medyadaki yerel-ulusal-uluslararası ayrımı da belli ölçülerde farklılaştı.

Medyadaki kağıt baskı önemini tam olarak yitirmese de artık dijital medya ve sosyal medya alanlarının öne çıkmasıyla eski gücünü ve etkisini önemli ölçüde de yitirdi. Artık toplum gündemi büyük ölçüde dijital medya ve sosyal medyadan anlık takip ediyor. Günümüz dünyasında artık medya iletişimi ve etkileşimi dijital ve sosyal medya platformlarıyla karşılanıyor. Toplumdaki bireylerin genelinin ve daha çok da genlerin artık kağıt baskı üzerinden gündemi takip etmediği sır değil. İnsanlar artık ceplerindeki telefondan her türlü gündemi anlık paylaşımlarla takip ediyor ve etkileşim sağlıyorlar. Hal böyle olunca da artık yerel medya kavramının da çerçevesi belli ölçülerde değişmiş bulunuyor.

Kağıt baskının ağırlıkta olduğu dönemde bir gazetenin yayını dağıtım ağının sınırı ölçüsündeydi. Bir ilçe ya da ilde veya belli bir bölgede yayın yapan bir gazete dağıtım ağının sınırlarıyla yerel, bölgesel ya da ulusal bir nitelik kazanıyordu. Oysa dijital alanın yaygınlaşması ve hakim iletişim kanalı olmasıyla birlikte artık yerelde içerik üreten her hangi bir haber sitesi kendisini hangi alan ile sınırlarsa sınırlasın en nihayetinde tüm dünyaya açılan bir pencereden sesleniyor. Ürettiği içeriğin etkileşim gücü ile dünyanın bir ucundan diğerine seslenebilme kabiliyetine kavuşmuş oluyor. Hal böyle iken yerelde üretilen bir içerik ulusal ya da dünya gündemine damga vurabilme imkanına ulaşmış oluyor. Bu açıdan bakıldığında içeriğin yerelden üretilmiş olması ile dünyaya seslenebilme olanağı arasındaki ilişki eski kağıt baskı dönemindeki yerellik, bölgesellik ya da ulusallık açısından ciddi nitelik farkları oluşturuyor. Siz adına ne kadar yerel derseniz deyin, üretmiş olduğunuz içeriğin dünyaya seslenme kabiliyetine kavuşması sizi yerellikten çıkarıyor. Bu kapsamda üretilen içeriklerin niteliği ve toplumu etkileme gücü önem kazanıyor ve bir yayının yerel mi ulusal mı ya da uluslararası mı olduğunu da büyük ölçüde söz konusu bu nitelik belirliyor.

Son süreçte özellikle dijital basın alanına da ilan hakkı verilmesi hem varolan internet sitelerinin niteliklerini geliştirmeleri hem de Basın İlan kriterlerine sahip olabilmek için bünyelerinde değişime gitme çabaları dijital alanda ciddi bir hareketlenmeye yol açmış durumda. Tabii ki, dijital alanın kağıt baskıya göre çok daha az masraflı olması ve internet haber sitesi kurmanın maliyet açısından çok fazla bir yekun tutmaması dijital alanda ciddi bir nicelik artışını da beraberinde getirdi. Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun  (‘’Kanun’’) 18 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 6 ay içinde çıkarılacak yönetmelikle de Basın İlan hakkı kriterleri de netliğe kavuşmuş olacak. Nisan ayında çıkması beklenen yönetmelikte yer alacak kriterleri dijital medyanın ne kadarlık bir bölümünün karşılayıp karşılayamayacağı bir yana, sonuçta dijital medya alanında faaliyet gösteren tüm muhataplar için söz konusu yönetmelik ciddi bir merak konusu.

İlan hakkı kriterlerinin yerine getirilip getirilmemesinden öte, artık dijitalde yayın yapan bütün medya çalışanları için üretilen içeriklerin dilinin, niteliğinin ve sunumunun belli bir standardı yakalamak zorunda olduğu da bir gerçek. Haliyle yerelde içerik üreten basın emekçilerinin artık birçok açıdan amatörlükten kurtulmaları ve dijital etkileşim çağının gereği ve ihtiyacı olan niteliklere her açıdan biran önce ulaşabilmenin çabasında olmaları artık bir zorunluluktur. Çünkü artık dijital mecrada yerelin ulusalla ve uluslararası basınla olan ilişkisi, etkileşimi nitelik olarak farklılaşmıştır. Yerelde gündeme getirilen bir içerik anında tüm ulusal ve uluslararası basının ilgisine konu olabilmektedir. İçerik üretimi yerelde olabilir ama yayın ağı ve etkileşimi artık dünyasaldır ve üretilen içeriklerin niteliği ve sunumunun da bu ölçüleri tutturabilmesi ciddi anlamda önem taşımaktadır.”

@welgmedya.com