Erdal YILDIRIM

Güncelleme: 16-11-2022 15:38:00 16-11-2022 10:47:00

CELLADINA GÜLÜMSEYEN SEYİT RIZA

“kafatasım duvar değil beynime

düşünürüm ilmik geçse de boynuma” (*)

Bu ülkede çeşitli toplum kesimleri öyle tarihi bir kronoloji ile yaşıyor ki, nerdeyse bütün yılın günleri çeşitli acıların, katliamların ve zulmün yaşandığı günler.. Ve nerdeyse yılın çoğu gününde değişik bir anma yapılmak zorunda. Hergün adeta farklı bir acının, farklı bir katliamın yıldönümü..

İşte o tarihlerden biri de 15 Kasım. 15 Kasım 1937’de Dersim’li Seyit Rıza ve 6 yoldaşını, yani Dersim’in inanç ve kanaat önderlerini anacağız. Dersimde binlerce yaşlı, çoluk çocuk, kadın, Kürt, Kızılbaş Alevi’nin katledilmesini yetersiz bulan devlet güçleri, Dersim coğrafyasının önderlerinden olan Seyit Rıza ve 6 arkadaşını / yoldaşını hukuk dışı, insanlık dışı ve ilkel bir yargılama sonrasında Elazığ Buğday Meydanında idam ettiler.

Muhalif toplumsal dinamiklerden korkan egemenler, kendi dışındaki tüm kişi ve kesimleri yok etmek için her türlü hukuk dışı, insanlık dışı uygulamadan vazgeçmedikleri için Seyit Rıza’nın yaşını 78’den 54’e, küçük oğlu Reşık Hüseyin’in yaşını da 17’den 21’e yükseltip idam ettiler. Egemenlerin korkuları o kadar büyüktü ki, o tarihte Seyit Rıza’nın yaşını küçültenler, daha sonra 12 Eylül 1980 faşist darbesi sürecinde henüz 16 yaşında olan Erdal Eren’in yaşını da bir gece yarısı büyütüp idam ettiler. Yani 1938’deki korkak katiller sürüsü ile 1980’deki korkak katiller aynı zihniyetin temsilcisidir.

Onların korkak ve kalleşliğine karşılık Seyit Rıza ve yoldaşları da tam tersine yiğit ve mağrurdular. Celladına gülümseyen bir önder olan Seyit Rıza, Elazığ Buğday Meydanı insanlarla doluymuşcasına sessizliğe ve boşluğa doğru “Günahtır, Ayıptır, Cinayettir” sözlerini haykırdıktan sonra çingeneyi iter, heybetli ve mağrur bir şekilde sehpaya yürür, sehpayı kendisi tekmeleyip egemenleri bir kez daha tir tir titretir.

Onlar o kadar ikiyüzlüdürler ki, Seyit Rıza ve yoldaşlarının mezar yerlerini aradan geçen 73 yıldan sonra bile ailesinden, sevenlerinden gizleyen bu karanlık zihniyetin temsilciliğine devam ediyorlar. Sahte açılımlar peşinde koşan AKP hükümeti, hatta Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Dersim’de sahte gülücükler atarak Cemevini ziyaret ediyor. Ama diğer yandan aynı gerici - şeriatçı zihniyetin temsilcisi AKP hükümeti, Munzur Milli Parkı ve Dersim’in sonu anlamına gelen “Barajlar Projesini” ısrarla sürdürme kararlılığını gösteriyor.

Barajlar projesi Dersim coğrafyasında hem ekolojik dengenin bozulması, hem doğal güzelliklerin, bazı hayvan ve bitki türlerinin tükenip tahrip olmasına sebep olacaktır. Barajlar, hem de Dersim’de Alevilerin kutsal yerlerinin / ziyaretlerinin sular altında bırakılması demektir. Bu proje Munzur Irmağı kenarındaki Anafatma’nın da sular altında bırakılması demektir. Bu proje Dersim şehir merkezinde Munzur ile Pülümür suyunun birleştiği noktada yer alan Gole Çetu Ziyaretinin (Hızır’ın Evi) de sular altında kalması demektir.

Bu projeler, her şeyden önce Munzur’un ve Dersim’in insansızlaştırılması projesidir. O Munzur ki, Dersim’in kirvesidir. Kirvelik ise Alevi inanç ve ritüellerine göre kutsaldır. Kirvelik ikrârdır. Yoketmek istedikleri bir bakıma da bu ikrârdır. Yok etmek istedikleri Alevilik, Kızılbaşlık, Rea Haq inancıdır. Ancak bilinmelidir ki, yüzlerce yıldır yok edemedikleri bu inancın sahipleri hiçbir şekilde diz çökmeyecektir. Bu baskılar, imha politikaları, katliamlar aslında onların korkularından kaynaklanmaktadır. Aynen “Ben sizin yalanlarınızla hilelerinizle baş edemedim bu bana dert oldu. Ama ben de sizin önünde diz çökmedim bu da size dert olsun” diyen Seyit Rıza’nın sözlerinde olduğu gibi asla başarılı olamayacaklar ve Dersim bir kez daha bu Dersim düşmanlarına dert olacaktır.

“Enel Hak” dediği için derisi yüzülen, vücudu paramparça edilip, kafası koparılan, sonra da Bağdat sokaklarında teşhir edilen Hallac-ı Mansur'a yaptıkları aynı korkunun ürünüdür.

Seyit Nesimi’nin “Sen şeriat uğruna bir parmağını bile kesmezsin. Hâlbuki görüyorsun ki, biz inancımız yolunda kendi kanımızla yıkanıyoruz” sözleri, katillerin korkularının yüzlerce yıldan sonra bile aynı şekilde devam ettiğinin bir başka örneğidir.

Onları korkutan Şeyh Bedrettin’in yeryüzünde eşitliği sağlama ütopyası sayılan: “yarin yanağından gayri her şeyde / her yerde / hep beraber diyebilmek için” sözleridir.

Onları korkutan Anadolu coğrafyasının kızıl gülü Pir Sultan’ın idam sehpasına giderken:

“Yürü bire Hızır Paşa

Senin de çarkın kırılır

Güvendiğin padişahın

O da bir gün devrilir”

Ben Musa’yım sen Firavun

İkrarsız Şeytan-ı lain

Üçüncü ölmem bu hain

Pir Sultan ölür, dirilir” sözleridir.

Onları korkutan, Alişer ile eşiti, sevdalısı, hevalı Zarife’nin özgürlüğe giden mücadelede ölümü birlikte göze alan yoldaşlık aşklarıdır.

Onları korkutan Deniz, Yusuf, Hüseyin’in idam sehpasına yürüyüşü, Mahir’in Kızıldere’deki teslim olmayan haykırışı ve Mazlum Doğan’ın bedenini ateşe veren kararlılığıdır.

Onları korkutan İbrahim Kaypakkaya’nın “ser verip sır vermeme geleneğinin önderi” olduğu Diyarbakır işkencehanelerinde cellatlarını yargıladığı destansı direnişidir.

Bugüne kadar hangi baskı, imha, inkâr, katliam yöntemleriyle gelirlerse gelsinler, yanlarına birkaç satılık işbirlikçi hain alırlarsa alsınlar, önderlerimizin mezar yerlerini de saklasalar, inancımıza, kültürümüze, tarihimize ve doğamıza hangi yöntemlerle saldırırlarsa saldırsınlar Koçgiri’nin yiğit evladı Alişer’in şu şiirinde anlatıldığı gibi asla başarılı olamayacaklar:

“Nice padişahlar geldi cihana

Bunu almak için düştü gümana

Her biri bir çeşit attı gümana

Kesilmedi kolu kılı Dersim’in

Aslanlar yurdudur tilkiler girmez

Gerçekler sırrıdır akıllar ermez

Kürtler’in gülüdür kâfirler dermez

Onlara bağlıdır yolu Dersim’in”

Çünkü Kızılbaşlar, Aleviler, devrimciler, sosyalistler, yani özgürlük sevdalıları binlerce yıldan bu yana şimdiye kadar nasıl boyunlarını darağaçlarına, kılıçlara, yangınlara, kıyımlara, sürgünlere karşı korkmadan kahramanca uzattılar ve insanlığın yüreğinde kana karıştılar, can oldular… Bundan sonra da aynı inançla güzel yarınlar mücadelesine devam edeceklerdir. Aynen şairin dediği gibi:

“bitmedi daha sürüyor o kavga / ve sürecek / yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek!

Erdal YILDIRIM

14.11.2010

(*) Hüseyin Akar’dan

Not: 'Çatlağını Bulan Yazılar' kitabımdan

Bu yazı 3413 defa okunmuştur.

YORUMLAR 0 Yorum YORUM YAP

Bu Yazı'ya ilk yorum yapan siz olun.

FACEBOOK YORUM

Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başk..

AKP'ye Bir Şok Daha: Yerel Seçim S..

81 Yaşındaki Makbule Özer, Tekrar T..

Kürdistan Cumhurbaşkanı Barzani Cu..

Avrupa Adalet Divanı: Türk Vatandaş..

CHP Lideri Özgür Özel, Erdoğan'ın '..

Almanya'da Türkiye Bağlantılı Kara ..

YSK Başkanı Ahmet Yener'den Önemli ..

Demirtaş'tan Kobani Davası'nda Tek ..

Hollanda Parlamentosu, Türkiye ile ..

Leyla Güven, Kardeşinin Cenaze Töre..

Kara Kuvvetleri'nden Açığa Alınan Y..

YRP Genel Başkanı Fatih Erbakan: "İ..

Diyarbakır'da Gerilim: Kayyumun Maz..

PUAN DURUMU

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Galatasaray	34	30	1	3	80	21	93	+59
2	Fenerbahçe	34	28	1	5	89	31	89	+58
3	Trabzonspor	34	18	12	4	60	45	58	+15
4	Başakşehir FK	34	15	12	7	46	39	52	+7
5	Beşiktaş	34	15	13	6	45	40	51	+5
6	Kasımpaşa	34	14	13	7	56	59	49	-3
7	Çaykur Rizespor	34	14	13	7	45	51	49	-6
8	Alanyaspor	34	12	10	12	49	46	48	+3
9	Sivasspor	34	12	10	12	41	45	48	-4
10	Antalyaspor	33	11	10	12	38	38	45	0
11	Adana Demirspor	34	9	11	14	49	47	41	+2
12	Kayserispor	34	11	13	10	39	48	40	-9
13	Samsunspor	34	10	15	9	37	44	39	-7
14	MKE Ankaragücü	34	8	12	14	42	45	38	-3
15	Konyaspor	34	8	14	12	34	48	36	-14
16	Gaziantep FK	34	9	18	7	39	54	34	-15
17	Fatih Karagümrük	33	8	16	9	37	42	33	-5
18	Hatayspor	34	7	15	12	38	48	33	-10
19	Pendikspor	34	7	18	9	38	70	30	-32
20	İstanbulspor	34	4	23	7	26	67	16	-41

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Eyüpspor	32	23	6	3	73	28	72	+45
2	Göztepe	32	20	6	6	56	19	66	+37
3	Sakaryaspor	32	16	7	9	48	33	57	+15
4	Çorum FK	32	16	9	7	53	33	55	+20
5	Kocaelispor	32	16	9	7	48	36	55	+12
6	Bodrumspor	32	14	7	11	39	21	53	+18
7	Boluspor	32	14	10	8	31	33	50	-2
8	Bandırmaspor	32	12	9	11	47	30	47	+17
9	Gençlerbirliği	32	12	9	11	37	32	47	+5
10	Erzurumspor FK	32	12	9	11	30	28	44	+2
11	Keçiörengücü	32	10	13	9	32	40	39	-8
12	Manisa FK	32	8	11	13	39	38	37	+1
13	Ümraniyespor	32	10	15	7	36	46	37	-10
14	Şanlıurfaspor	32	8	14	10	29	36	34	-7
15	Tuzlaspor	32	8	14	10	32	46	34	-14
16	Adanaspor	32	9	17	6	25	45	33	-20
17	Altay	32	5	24	3	15	73	15	-58
18	Giresunspor	32	2	26	4	15	68	7	-53

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Esenler Erokspor	35	25	5	5	77	29	80	+48
2	Van Spor FK	35	24	5	6	63	34	78	+29
3	Bucaspor 1928	35	20	5	10	51	24	70	+27
4	1461 Trabzon FK	35	20	6	9	66	35	69	+31
5	Yeni Mersin İdman Yurdu	35	16	9	10	48	31	58	+17
6	Ankaraspor	35	15	8	12	42	32	57	+10
7	Karacabey Belediye Spor	35	13	10	12	42	34	51	+8
8	Beyoğlu Yeniçarşıspor	35	14	14	7	44	37	49	+7
9	Ankara Demirspor	35	14	16	5	38	44	47	-6
10	Kırklarelispor	35	11	13	11	32	38	44	-6
11	Altınordu	35	10	13	12	42	36	42	+6
12	Diyarbekir Spor	34	11	14	9	36	37	42	-1
13	Hes İlaç Afyonspor	35	10	13	12	24	34	42	-10
14	Serik Belediyespor	35	10	15	10	29	39	40	-10
15	Nazilli Belediyespor	36	11	16	9	38	57	39	-19
16	Zonguldak Kömürspor	35	10	17	8	38	56	35	-18
17	Kırşehir Futbol SK	35	5	22	8	34	71	23	-37
18	Bursaspor	34	5	21	8	24	62	20	-38
19	Adıyaman FK	35	3	25	7	24	62	16	-38

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Kepezspor FAŞ	28	22	2	4	67	18	70	+49
2	Aliağa Futbol A.Ş.	28	19	0	9	60	18	66	+42
3	Ayvalıkgücü Belediyespor	28	15	6	7	40	25	52	+15
4	52 Orduspor FK	28	14	7	7	40	28	49	+12
5	İnegöl Kafkas GK	28	13	7	8	37	30	47	+7
6	Edirnespor	28	13	10	5	45	28	44	+17
7	Mardin 1969 Spor	28	12	11	5	40	34	41	+6
8	K.Çekmece Sinopspor	28	10	10	8	41	31	38	+10
9	Karabük İdmanyurdu Spor	28	10	13	5	27	44	35	-17
10	Artvin Hopaspor	28	9	12	7	33	29	34	+4
11	Talasgücü Belediyespor	28	10	14	4	34	45	34	-11
12	Kırıkkalegücü FK	28	8	15	5	31	42	29	-11
13	Gümüşhanespor	28	4	14	10	25	49	22	-24
14	Malatya Arguvanspor	28	3	21	4	21	57	13	-36
15	Tarsus İdman Yurdu	28	2	22	4	20	83	10	-63

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
29/04/2024	Fatih Karagümrük	vs	Antalyaspor
03/05/2024	Beşiktaş	vs	Çaykur Rizespor
03/05/2024	MKE Ankaragücü	vs	Alanyaspor
04/05/2024	İstanbulspor	vs	Adana Demirspor
04/05/2024	Kayserispor	vs	Fatih Karagümrük
04/05/2024	Samsunspor	vs	Trabzonspor
05/05/2024	Başakşehir FK	vs	Kasımpaşa
05/05/2024	Galatasaray	vs	Sivasspor
05/05/2024	Gaziantep FK	vs	Hatayspor
06/05/2024	Antalyaspor	vs	Pendikspor

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
05/05/2024	Altay	vs	Adanaspor
05/05/2024	Bandırmaspor	vs	Keçiörengücü
05/05/2024	Bodrum FK	vs	Kocaelispor
05/05/2024	Çorum FK	vs	Şanlıurfaspor
05/05/2024	Eyüpspor	vs	Göztepe
05/05/2024	Gençlerbirliği	vs	Giresunspor
05/05/2024	Manisa FK	vs	Boluspor
05/05/2024	Sakaryaspor	vs	Tuzlaspor
05/05/2024	Ümraniyespor	vs	Erzurumspor FK

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
30/04/2024	Diyarbekir Spor	vs	Bursaspor
04/05/2024	Adıyaman FK	vs	Hes İlaç Afyonspor
04/05/2024	Altınordu	vs	Ankaraspor
04/05/2024	Ankara Demirspor	vs	Yeni Mersin İdman Yurdu
04/05/2024	Beyoğlu Yeniçarşıspor	vs	Karacabey Belediye Spor
04/05/2024	Bucaspor 1928	vs	Diyarbekir Spor
04/05/2024	Bursaspor	vs	Van Spor FK
04/05/2024	Kırklarelispor	vs	Zonguldak Kömürspor
04/05/2024	Kırşehir Futbol SK	vs	1461 Trabzon FK
04/05/2024	Serik Belediyespor - Esenler Erokspor	Esenler Erokspor ligdeki son 5 maçında hiç kaybetmedi	Esenler Erokspor yenilmez
04/05/2024	Bursaspor - Van Spor FK	Bursaspor ligde evindeki son 12 maçında hiç kazanamadı	Van Spor FK yenilmez
04/05/2024	Adıyaman FK - Hes İlaç Afyonspor	Adıyaman FK ligdeki son 20 maçında hiç kazanamadı	Hes İlaç Afyonspor yenilmez
04/05/2024	Bucaspor 1928 - Diyarbekir Spor	Diyarbekir Spor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı	Bucaspor 1928 yenilmez

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
27/04/2024	Malatya Arguvanspor	3 - 4	Talasgücü Belediyespor
27/04/2024	Gümüşhanespor	2 - 4	Kepezspor FAŞ
27/04/2024	Artvin Hopaspor	0 - 1	52 Orduspor FK
27/04/2024	Mardin 1969 Spor	4 - 2	İnegöl Kafkas GK
27/04/2024	Tarsus İdman Yurdu	1 - 1	Karabük İdmanyurdu Spor
27/04/2024	Ayvalıkgücü Belediyespor	1 - 0	Edirnespor
27/04/2024	Aliağa Futbol A.Ş.	6 - 3	Kırıkkalegücü FK