Rıza AYDIN
  16-04-2021 07:46:00

FARKI FARK ETMEK BİLİNÇTİR ..

Bu söz daha önce söylenip, patenti alınmamışsa, bana ait olsun isterim.

Farkı fark etmek bilinçtir sözü ile sabah sabah ne demek mi istiyorum?

Çocukluğumuzun geçtiği köyde, kelimenin gerçek anlamında bize bir Alevilik dersi, Alevilik eğitimi verilmedi ama sonradan yaşadıkça başka yerleri gördükçe bizim Alevice bir yaşamız olduğunu gördükçe bilinçlendik. Biz Aleviliği derste öğrenmedik ama köyde Alevice yaşadığımız, hayatta gördüklerimizle şehirde Sünni kültürünü gördükçe farkı fark ederek, bilinçlenmeye başladık.

Benim bu farkı ilk fark edişim, ortaokulda ki arkadaşımın abisinin düğünü için bir Sünni köyüne gidince başladım.

Ortaokul son sınıfta arkadaşım Ali Dönmez’in abisinin düğünü vardı. Sanıyorum Aladağın bir Sünni köyünden gelin getireceklerdi, beni de davet etti düğüne gittim.

Kış günü hava soğuk. Büyükçe bir köy. Köye vardık ama bir tanıdığımız yok, kimse yüzümüze bakmıyor; dışarda kaldık, gidip bir boş ahırda sabahladık.

Bizim köyde bir düğün olacağı zaman, oğlan evi bir “Danışık yemeği” verirdi. Danışık yemeğine her evden bir kişi katılır; bu aksaçlılar meclisi gibi bir havaya bürünür.

Hazırlıklarını tamamlayan düğün sahipleri, komşular biz hazırlandık, hayırlı bir işimiz var, oğlumuz filan İle kızımız filanın düğününü yapacağız, düğün bizim değil sizin bunu nasıl yapalım derler. Köyde iki şey, düğün İle ölüm köylünün ortak sorunuydu.

O köy meclisi ya da ihtiyarlar meclisi havasındaki “danışık yemeğinde” önce “düğün kahyası” seçilir. Düğün kahyası düğünün her gidişinden sorumludur, düğün boyunca damat onun evinde, Konak döşeğinde oturur. Sonra düğünün günü, düğün süresi saptanır. Sonra düğünde güreş olup olmayacağı, olacaksa pehlivanlara verilecek töre belirlenir. Bundan sonra sıra hangi köylerin okunacağına gelir; köyleri okuyacak ohuyuntucular (ohuyuntucunun başka bir adı var mıydı bilmiyorum) belirlenirdi.

Ohuyuntuyu götürüp, o köyü davet edecek okuyuntucu burada alınan kararları gittiği köylüye bildirirdi; özellikle pehlivanlara verilecek sacıyı söylerdi.

Köylere okuyuntu götüren kişi, o köylerden gelecek olan misafirin sorumluluğunu da alırdı. Köye gelen düğüncüler, önde bayrak arkada davul zurna eşliğinde karşılanıp, yanda getirdikleri saçıları ile beraber, düğün kahyasının evine, bağın başına (damat adayının yanına) getirilirdi. Kahveci, konuğa bir kahve getirir; bundan sonra o misafirin konaklama işi çözülürdü. Eğer gelen konuğun köyde bir ahbabı varsa, onu o ahbabı gelip, misafir götürürdü, yoksa o konuğu misafir etme işini okuyuntucu üslenirdi. Okuyuntucu konuğu ya kendi misafir eder, ya da birine verirdi. Mesela konuk, saz çalışıyorsa derdi ki, “aşık, aşığımız sana yakışır bu aşığımızı sen konuk et” der böylece hiçbir misafir dışarda kalmazdı. Biz gençler o düğünde dışarda kaldık. Ben, yaşam farklarını fark etmeye buradan başladım haaa dedim kendi kendime demekki orada öyle burada böyleymiş dedim. Farkı fark etmek bir bilinçtir.

Kız üstüne giderken, gelini alıp gelecek yengeler olurdu. Bu bir gün öncesinden, davul zurna eşliğinde toplanırdı; bu yengeleri onere etme töreni gibi bir şeydi. Kızüstüne giden  Yengeleri de, o köyün kızları sahiplenip, onlar misafir ederdi.  Düğününe gittiğimiz o köyde böylesi hiçbir gelenek yoktu. Biz koca köyde dışarda kaldık. Hakikatin ayrıntıda olduğunu o gün anlayıp, ayrıntıya dikkat eder oldum.

*

Sonra Niğde cezaevine düştüm. Niğde cezaevi, devletin iflah olmaz olarak gördüğü,  kalburüstü solcuların toplandığı bir yerdi; hayatımın en büyük şansının Niğde Cezaevine düşmek olduğunu düşünürüm. Sol kültürün kalbur üstü kesimi vardı. O ortamdan çok şey öğrendim.

Hem Niğde cezaevinde hem de hayatımın diğer süreçlerinden tanıdığım sosyalist hareketin önderlerinin Aleviliği incelemediğini, üstünkörü olarak Aleviliği Şiiliğin bir versiyonu olarak düşündüklerini gördüm; bu yüzden Alevi türkülerini bile anlayamıyorlardı; Mesela Zeki Mürenin söylediği, Kul Himmetin, “Sabahın Seher vaktinde Ali’yi gördüm Ali’yi” deyişini dinletip, bu Alevi türküsü ne diyor deyin hiçbir sosyalist Önder bunu çözemez. Halkının türkülerine, halkın duygularına yabancı, onları anlayamayan bir sol, halkla ne kadar bütünleşe bilir ki?

Hani bunları derken, sol önderler bunları bilselerdi, halkla bütünleşselerdi, 12 Eylül yenilgisi olmazdı demiyorum, bunu demem ama burada bir sorun vardı diyorum.

Şimdi beni eleştirmenin dayanılmaz cazibesine kapılan kimi arkadaşlar, “Rıza sosyalist önderler Aleviliği bilmedikleri için solun yenildiğini söylüyor” derlerse ki benim sözlerimi böyle anlayanlar olmuş, bu fevkalade yanlış; ben böyle bir şey demiyorum. Ben diyorum ki bu eksiklik olmasa daha iyi olurdu diyorum.

Benim çocukluğum, gençliğim, Aleviler içinde, sazlı, sözlü, dem alınarak yapılan muhabbetler içinde geçti, böylesi ortamlar da büyüdüm. Orada güzel bir söz söylemek sanattı. Yunus Emre, sen bir söz söyle ki meleklerde bilmez ola demişti, Hatayi pişir pişir söyle sözü arasında ham bulunur diyordu. İrfan mektebi gibi olan, bu muhabbet meclislerinde yetişen biri olarak, sol içi tartışmaları gördüm, içine katıldım. Bizim sol içi tartışmalarımızda karşısındakine bir söz “geçirmek” ince işlerdi, bunların marifetini gördüm. Bu tartışmaların çoğunun sonunda “hır” çıkıyordu.  Şimdi yaşım kemelete erince, geriye doğru bakınca,  keşke diyorum keşke sol, böyle tartışmalar yapmak yerine Aleviler gibi muhabbet eyleme geleceğini sürdürselerdi dediğim oluyor; ben böyle deyince de, “ham ervahtan” kimi arkadaşlar benim, solcular Alevi olsaydı dediğimi sanıp öyle anlamışlar. Yok be kardeşim yok, ben böyle bir şey demiyorum, dememde, kimsenin Alevi olmasını istediğim falan yok ama farkı fark edin burada bir güzellik var diyorum hepsi bu kadar. Masumum anlaşılmadığımı düşünüp buna üzülüyorum

Hünkar ne demiş derler, “Derya ne kadar geniş olursa olsun, herkes kabı kadar alır demiş” derler. Ben ne dersem deyim herkes kabı kadar alıyor; ben bunu da gördüm.

Aşk İle

Rıza Aydın

11 Nisan 2021

  Bu yazı 10673 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 30 21 5 4 67 26 67 +41
2 Bucaspor 1928 30 18 3 9 46 19 63 +27
3 Van Spor FK 30 19 5 6 50 31 63 +19
4 1461 Trabzon FK 30 16 6 8 56 32 56 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 31 14 6 11 39 26 53 +13
7 Ankara Demirspor 30 13 12 5 35 32 44 +3
8 Karacabey Belediye Spor 31 11 10 10 32 29 43 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 30 12 13 5 35 31 41 +4
10 Diyarbekir Spor 30 11 12 7 32 30 40 +2
11 Kırklarelispor 31 9 12 10 24 34 37 -10
12 Hes İlaç Afyonspor 30 8 11 11 18 28 35 -10
13 Nazilli Belediyespor 31 10 13 8 35 49 35 -14
14 Altınordu 30 8 12 10 34 31 34 +3
15 Serik Belediyespor 31 8 13 10 25 34 34 -9
16 Zonguldak Kömürspor 30 7 15 8 29 49 26 -20
17 Kırşehir Futbol SK 31 5 20 6 28 61 21 -33
18 Bursaspor 30 5 17 8 22 50 20 -28
19 Adıyaman FK 30 3 22 5 20 52 14 -32
Takım O G M B A Y P AV
1 Aliağa Futbol A.Ş. 24 17 0 7 50 12 58 +38
2 Kepezspor FAŞ 23 18 1 4 47 11 58 +36
3 52 Orduspor FK 24 12 7 5 30 22 41 +8
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 23 11 8 4 37 22 37 +15
6 İnegöl Kafkas GK 23 9 6 8 24 23 35 +1
7 Mardin 1969 Spor 23 10 9 4 31 26 34 +5
8 K.Çekmece Sinopspor 24 9 9 6 33 25 33 +8
9 Artvin Hopaspor 23 8 8 7 30 22 31 +8
10 Karabük İdmanyurdu Spor 23 9 10 4 21 31 31 -10
11 Talasgücü Belediyespor 24 8 14 2 24 37 26 -13
12 Kırıkkalegücü FK 23 6 12 5 18 29 23 -11
13 Gümüşhanespor 24 4 11 9 18 37 21 -19
14 Malatya Arguvanspor 23 2 17 4 9 40 10 -31
15 Tarsus İdman Yurdu 23 2 18 3 16 60 9 -44
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 02/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 02/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 02/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 04/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 04/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Diyarbekir Spor vs Nazilli Belediyespor
 03/04/2024 Esenler Erokspor vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 03/04/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Altınordu
 03/04/2024 Kırklarelispor vs Bucaspor 1928
 03/04/2024 Kırşehir Futbol SK vs Adıyaman FK
 03/04/2024 Van Spor FK vs Ankaraspor
 03/04/2024 Yeni Mersin İdman Yurdu vs Karacabey Belediye Spor
 03/04/2024 Zonguldak Kömürspor vs Bursaspor
 03/04/2024 1461 Trabzon FK vs Ankara Demirspor
 03/04/2024 Kırklarelispor - Bucaspor 1928 Kırklarelispor ligde evindeki son 5 maçında hiç kaybetmedi  Kırklarelispor yenilmez
 03/04/2024 Diyarbekir Spor - Nazilli Belediyespor Diyarbekir Spor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı  Nazilli Belediyespor yenilmez
 03/04/2024 Van Spor FK - Ankaraspor Van Spor FK ligde evindeki son 7 maçını kazandı  Van Spor FK kazanır
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Artvin Hopaspor vs Edirnespor
 03/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Gümüşhanespor
 03/04/2024 K.Çekmece Sinopspor vs İnegöl Kafkas GK
 03/04/2024 Malatya Arguvanspor vs Kepezspor FAŞ
 03/04/2024 Mardin 1969 Spor vs Aliağa Futbol A.Ş.
 03/04/2024 Tarsus İdman Yurdu vs Kırıkkalegücü FK
 03/04/2024 52 Orduspor FK vs Karabük İdmanyurdu Spor
 03/04/2024 52 Orduspor FK - Karabük İdmanyurdu Spor 52 Orduspor FK ligde evindeki son 5 maçını kazandı  52 Orduspor FK kazanır
 03/04/2024 Tarsus İdman Yurdu - Kırıkkalegücü FK Kırıkkalegücü FK ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı  Tarsus İdman Yurdu yenilmez
HABER ARŞİVİ
GAZETEMİZ
Tüm Anketler
Web sitemize nasıl ulaştınız?
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
  • YUKARI