SİBEL ÖZBUDUN
"Birkaç kişi için sanat ya da
birkaç kişi için özgürlük istemiyorum."[1]
"Sanat bir ayna değil, bir çekiçtir," der Leon Trotsky, "yansıtmaz, şekillendirir."[2] "Sanatçılar huzuru bozmak için buradalar," diye ekler James Baldwin...
Adil Okay ve Özcan Yaman, tam da bunun için buluşmuş... Huzuru bozmak, toplumsal gerçekliği yeniden şekillendirmek için ellerine çekiç almışlar...
"Çekiç" mi dedim? Yo hayır, birinin (Okay) elinde kalemi, berikinin (Yaman) elindeyse fotoğraf makinesi... Biri bir sayfaya yerleşmiş, beriki, karşısındakine... Birlikte 'Sözlerin İzleri'ni[3] dökmüşler kâğıda. Ardışık, ama kimin kimi izlediğini söylemesi zor. Kimi zaman bir imge sözü betimliyor, kimi zamansa söz imgeyi. Her ikisinin estetiği de yıllardan damıtılmış.
Güzeller, etkileyiciler, düşündürücüler. Ama en önemlisi, yaşadıklarımıza, duyduklarımıza, içimizi acıtanlara dairler...
Yüzen bir kâğıttan kayık imgesi, örneğin. Ve karşı sayfada kısacık, şiir kıvamında bir metin, "çakma can yelekleriyle umuda açılanlar"dan kıyıya vuranlara dair. Annenin ve kızın terlikleri, oğlanın işporta malı güneş gözlüğü... "Allahın izniyle hele bir sağ salim gidelim, ne iş olsa yaparım" umudundaki babadan ise hiçbir iz yok...
Ya da bir polis barikatında asılı bir sarı çizme... İçinde kır çiçekleri. Karşısında Adil'in şiiri: "akşam olunca/ her taşın altında sıkıyönetim/ bütün sokaklar mavi bereli/ seslere sağırlaşır kulaklar/ ne komşu ağıtları duyulur/ ne kayıplar yargılı yargısız/ ne açlar açlık grevleri..."
Ve çoğumuzun aşinası gaz bombası sisinin içinde gaz maskeli bir silüet. Polis kalabalığı önünde, tek başına. Adil ise haykırıyor: "(...) hava su çiçek/ ve sosyalizmi yendik/ yaşasın kapitalizm/kan karbondioksit radyoaktif/ yaşasın yirmi birinci yüzyıl/ dünya düzeni yeni/ düzeni yeni dünya/ yeni dünya düzen/ imdaaat."
Bir başkası... Bir meydan. Toz duman içinde. İnsanlar sağa sola savrulmuş. Yerlerde yatanlar, kendi yara berelerini unutmuş, onlara yardım etmeye çabalayanlar. Yere saçılmış ayakkabı tekleri, baretler, çantalar. Galiba bir bombanın hemen sonrası. "dikkat dikkat/ saat demokrasiye beş kala/ taksim meydanında/ ses/ söz/ dudak/ ayakkabı/ valiz/ pasaport/ adlar/ ve yıllar/ sahibini arıyor/ ben seni..."
Ya yüreklerimizde hiç kapanmayacak deprem yarası? Bir enkaz... Tuğlalar iskambil kâğıtları gibi birbirinin üzerine yığılmış. Üstte bir manken, bir ölü gibi uzanmış. Antakya'da kardeşi dâhil çok sayıda yakınını yitiren Adil'in satırları, bir ağıt, bir isyan: "Antiyoş'ta kefensiz, kanlı giysilerimizle gömülürken ne imam vardı yanımızda, ne haham, ne papaz. Sustu, susmaz denilen çan hazan ezan. İspinozların sesi kaldı geriye 'iyi ki' diyebileceğimiz. Bir de uzak diyarlardan korku duvarını aşıp gelen dostlar. Çorba dağıtanlara şükran.
Devlet-i Aliyye mi dediniz.
O artık kuzgunun ağzında."
Başka? Cumartesi anneleri, örneğin ("bekleyiş sonsuz bir yokluktu/ hayatı baştan sona yakan")... Suruç ("Ağlamak da rahatlatmıyor artık. Ağlamak da... 'Bir ölür bin doğarız' diye haykırmak da... / Bu çocuklar hepimizin ama. Hepimizin./ Niye duymuyorsunuz ağıtları. Niye susuyorsunuz.")... Madımak katliamı ("birden radyolar sustu/ saatleri bir ömür ileriye aldılar/ çakal ulumalarının/ besmeleye karıştığı/ karartmalı bir temmuz akşamı")... Rant için yok edilen ormanlar ("Ama bu kış biterken, bir yüzyıllık daha ömrüm varken, mevsimin bahara evrilmesine az kalmışken, 'bilmem ne konseyi'nin kararıyla katlime karar verildi. Evsizlere ev yapmak değildi amaç. Yaşadığım parkı para makinelerine çevirmekti dilekleri.") Sürgün yaşamları ("Ve anladım ki ben artık bir melezdim...")
Ve daha niceleri...
"Sanatçı güzelliğin peşinde koşarken ayağına acı taşları takılır, eğilip alsa eli, almazsa vicdanı kanar" diyorlar, Sözlerin İzleri'nin peşinde koşan iki yoldaş.
Aportta bekleyen trollerden ürkmemişler... "Bana dokunmayan yılan..." dememişler. Ayaklarına takılan taşları bir bir toplamışlar. Kabuk bağlamasına izin verilmeyen yaralarımızın, karşılığını bulamayan umutlarımızın, biber gazına boğulan düşlerimizin, zehirlenen suyumuzun, havamızın, toprağımızın, 'benden sonra tufan'cı, doymak bilmez bir para hırsıyla yağmalanan yaşamlarımızın, sevdalarımızın mozaiğini döşemişler birlikte. Susanlara, görmezden gelenlere, "neme lazım" diyenlere inat...
Ve son taşta "temenni"lerini paylaşmışlar bizimle: "önce dünyanın tüm pasaportlarını yakmalı/ sonra da bayrakları/ ve dikenli tel üreten fabrikaları/ şarap atölyelerine dönüştürmeli"...
Bize acılarımızı haykıran, ama aynı zamanda aşk, şarap, renkler, şiir, gül ve ekmekten yeni bir dünya kurmanın mümkün olduğunu duyumsatan bu imgelere ve sözlere selam olsun...
6 Ağustos 2023 17:42:27, Çeşme Köyü.
N O T L A R
[*] Avrupa Demokrat, Ağustos 2023...
[1] William Morris.
[2] Leon Trotsky, Literature and Revolution, Haymarket Books, 2005, "Futurism" içinde.
[3] Adil Okay, Özcan Yaman, Sözlerin İzleri, Klaros Yayıncılık, Haziran 2023.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 34 | 30 | 1 | 3 | 80 | 21 | 93 | +59 |
2 | Fenerbahçe | 34 | 28 | 1 | 5 | 89 | 31 | 89 | +58 |
3 | Trabzonspor | 33 | 17 | 12 | 4 | 56 | 43 | 55 | +13 |
4 | Başakşehir FK | 34 | 15 | 12 | 7 | 46 | 39 | 52 | +7 |
5 | Beşiktaş | 34 | 15 | 13 | 6 | 45 | 40 | 51 | +5 |
6 | Kasımpaşa | 34 | 14 | 13 | 7 | 56 | 59 | 49 | -3 |
7 | Sivasspor | 34 | 12 | 10 | 12 | 41 | 45 | 48 | -4 |
8 | Çaykur Rizespor | 33 | 14 | 13 | 6 | 43 | 49 | 48 | -6 |
9 | Antalyaspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 38 | 38 | 45 | 0 |
10 | Alanyaspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 43 | 46 | 45 | -3 |
11 | Adana Demirspor | 34 | 9 | 11 | 14 | 49 | 47 | 41 | +2 |
12 | Samsunspor | 34 | 10 | 15 | 9 | 37 | 44 | 39 | -7 |
13 | MKE Ankaragücü | 33 | 8 | 12 | 13 | 40 | 43 | 37 | -3 |
14 | Kayserispor | 33 | 10 | 13 | 10 | 37 | 47 | 37 | -10 |
15 | Konyaspor | 34 | 8 | 14 | 12 | 34 | 48 | 36 | -14 |
16 | Gaziantep FK | 33 | 9 | 17 | 7 | 37 | 50 | 34 | -13 |
17 | Fatih Karagümrük | 33 | 8 | 16 | 9 | 37 | 42 | 33 | -5 |
18 | Hatayspor | 34 | 7 | 15 | 12 | 38 | 48 | 33 | -10 |
19 | Pendikspor | 33 | 7 | 17 | 9 | 37 | 68 | 30 | -31 |
20 | İstanbulspor | 33 | 4 | 22 | 7 | 26 | 61 | 16 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 31 | 22 | 6 | 3 | 70 | 27 | 69 | +43 |
2 | Göztepe | 31 | 19 | 6 | 6 | 54 | 19 | 63 | +35 |
3 | Çorum FK | 31 | 16 | 8 | 7 | 52 | 31 | 55 | +21 |
4 | Sakaryaspor | 31 | 15 | 7 | 9 | 45 | 31 | 54 | +14 |
5 | Bodrumspor | 31 | 14 | 7 | 10 | 39 | 21 | 52 | +18 |
6 | Kocaelispor | 31 | 15 | 9 | 7 | 45 | 35 | 52 | +10 |
7 | Bandırmaspor | 31 | 12 | 8 | 11 | 46 | 27 | 47 | +19 |
8 | Gençlerbirliği | 31 | 12 | 8 | 11 | 37 | 30 | 47 | +7 |
9 | Boluspor | 31 | 13 | 10 | 8 | 28 | 32 | 47 | -4 |
10 | Erzurumspor FK | 31 | 11 | 9 | 11 | 28 | 27 | 41 | +1 |
11 | Ümraniyespor | 31 | 10 | 14 | 7 | 34 | 42 | 37 | -8 |
12 | Manisa FK | 31 | 8 | 11 | 12 | 38 | 37 | 36 | +1 |
13 | Keçiörengücü | 31 | 9 | 13 | 9 | 28 | 38 | 36 | -10 |
14 | Şanlıurfaspor | 31 | 8 | 13 | 10 | 28 | 33 | 34 | -5 |
15 | Tuzlaspor | 31 | 8 | 14 | 9 | 32 | 46 | 33 | -14 |
16 | Adanaspor | 31 | 9 | 17 | 5 | 24 | 44 | 32 | -20 |
17 | Altay | 31 | 5 | 23 | 3 | 14 | 70 | 15 | -56 |
18 | Giresunspor | 31 | 2 | 25 | 4 | 13 | 65 | 7 | -52 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 34 | 24 | 5 | 5 | 76 | 29 | 77 | +47 |
2 | Van Spor FK | 34 | 23 | 5 | 6 | 57 | 33 | 75 | +24 |
3 | Bucaspor 1928 | 34 | 20 | 5 | 9 | 51 | 24 | 69 | +27 |
4 | 1461 Trabzon FK | 34 | 19 | 6 | 9 | 64 | 35 | 66 | +29 |
5 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 34 | 16 | 8 | 10 | 47 | 29 | 58 | +18 |
6 | Ankaraspor | 34 | 15 | 8 | 11 | 42 | 32 | 56 | +10 |
7 | Karacabey Belediye Spor | 34 | 13 | 10 | 11 | 40 | 32 | 50 | +8 |
8 | Ankara Demirspor | 34 | 14 | 15 | 5 | 37 | 38 | 47 | -1 |
9 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 34 | 13 | 14 | 7 | 42 | 36 | 46 | +6 |
10 | Kırklarelispor | 35 | 11 | 13 | 11 | 32 | 38 | 44 | -6 |
11 | Diyarbekir Spor | 34 | 11 | 14 | 9 | 36 | 37 | 42 | -1 |
12 | Altınordu | 34 | 10 | 13 | 11 | 40 | 34 | 41 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 34 | 10 | 13 | 11 | 24 | 34 | 41 | -10 |
14 | Serik Belediyespor | 34 | 10 | 14 | 10 | 29 | 37 | 40 | -8 |
15 | Nazilli Belediyespor | 35 | 11 | 16 | 8 | 38 | 57 | 38 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 34 | 9 | 17 | 8 | 35 | 54 | 32 | -19 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 34 | 5 | 21 | 8 | 32 | 68 | 23 | -36 |
18 | Bursaspor | 34 | 5 | 21 | 8 | 24 | 62 | 20 | -38 |
19 | Adıyaman FK | 34 | 3 | 24 | 7 | 24 | 61 | 16 | -37 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 28 | 22 | 2 | 4 | 67 | 18 | 70 | +49 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 28 | 19 | 0 | 9 | 60 | 18 | 66 | +42 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 28 | 15 | 6 | 7 | 40 | 25 | 52 | +15 |
4 | 52 Orduspor FK | 28 | 14 | 7 | 7 | 40 | 28 | 49 | +12 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 28 | 13 | 7 | 8 | 37 | 30 | 47 | +7 |
6 | Edirnespor | 28 | 13 | 10 | 5 | 45 | 28 | 44 | +17 |
7 | Mardin 1969 Spor | 28 | 12 | 11 | 5 | 40 | 34 | 41 | +6 |
8 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
9 | Karabük İdmanyurdu Spor | 28 | 10 | 13 | 5 | 27 | 44 | 35 | -17 |
10 | Artvin Hopaspor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 29 | 34 | +4 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 28 | 10 | 14 | 4 | 34 | 45 | 34 | -11 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 28 | 8 | 15 | 5 | 31 | 42 | 29 | -11 |
13 | Gümüşhanespor | 28 | 4 | 14 | 10 | 25 | 49 | 22 | -24 |
14 | Malatya Arguvanspor | 28 | 3 | 21 | 4 | 21 | 57 | 13 | -36 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 2 | 22 | 4 | 20 | 83 | 10 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Alanyaspor | vs | İstanbulspor |
28/04/2024 | Pendikspor | vs | Kayserispor |
28/04/2024 | Çaykur Rizespor | vs | MKE Ankaragücü |
28/04/2024 | Trabzonspor | vs | Gaziantep FK |
29/04/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Antalyaspor |
03/05/2024 | Beşiktaş | vs | Çaykur Rizespor |
03/05/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Alanyaspor |
04/05/2024 | İstanbulspor | vs | Adana Demirspor |
04/05/2024 | Kayserispor | vs | Fatih Karagümrük |
04/05/2024 | Samsunspor | vs | Trabzonspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Adanaspor | vs | Manisa FK |
28/04/2024 | Boluspor | vs | Altay |
28/04/2024 | Erzurumspor FK | vs | Çorum FK |
28/04/2024 | Giresunspor | vs | Sakaryaspor |
28/04/2024 | Göztepe | vs | Gençlerbirliği |
28/04/2024 | Keçiörengücü | vs | Ümraniyespor |
28/04/2024 | Kocaelispor | vs | Bandırmaspor |
28/04/2024 | Şanlıurfaspor | vs | Eyüpspor |
28/04/2024 | Tuzlaspor | vs | Bodrum FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Ankaraspor | vs | Nazilli Belediyespor |
28/04/2024 | Esenler Erokspor | vs | Adıyaman FK |
28/04/2024 | Hes İlaç Afyonspor | vs | Bucaspor 1928 |
28/04/2024 | Karacabey Belediye Spor | vs | Altınordu |
28/04/2024 | Van Spor FK | vs | Ankara Demirspor |
28/04/2024 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Beyoğlu Yeniçarşıspor |
28/04/2024 | Zonguldak Kömürspor | vs | Kırşehir Futbol SK |
28/04/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | Serik Belediyespor |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor | vs | Bursaspor |
28/04/2024 | Ankaraspor - Nazilli Belediyespor | Ankaraspor ligde evindeki son 17 maçında hiç kaybetmedi | Ankaraspor yenilmez |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor - Bursaspor | Bursaspor ligdeki son 5 maçını kaybetti | Diyarbekir Spor kazanır |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor - Bursaspor | Diyarbekir Spor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı | Bursaspor yenilmez |
04/05/2024 | Altınordu - Ankaraspor | Altınordu ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | Altınordu yenilmez |
04/05/2024 | Bucaspor 1928 - Diyarbekir Spor | Diyarbekir Spor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı | Bucaspor 1928 yenilmez |
04/05/2024 | Adıyaman FK - Hes İlaç Afyonspor | Adıyaman FK ligdeki son 19 maçında hiç kazanamadı | Hes İlaç Afyonspor yenilmez |
04/05/2024 | Kırşehir Futbol SK - 1461 Trabzon FK | Kırşehir Futbol SK ligdeki son 8 maçında hiç kazanamadı | 1461 Trabzon FK yenilmez |
04/05/2024 | Bursaspor - Van Spor FK | Bursaspor ligde evindeki son 12 maçında hiç kazanamadı | Van Spor FK yenilmez |
04/05/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor - Karacabey Belediye Spor | Karacabey Belediye Spor ligdeki son 6 maçında hiç kaybetmedi | Karacabey Belediye Spor yenilmez |
04/05/2024 | Bursaspor - Van Spor FK | Van Spor FK ligdeki son 8 maçında hiç kaybetmedi | Van Spor FK yenilmez |
04/05/2024 | Altınordu - Ankaraspor | Ankaraspor ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı | Altınordu yenilmez |
04/05/2024 | Kırşehir Futbol SK - 1461 Trabzon FK | 1461 Trabzon FK ligdeki son 8 maçında hiç kaybetmedi | 1461 Trabzon FK yenilmez |
04/05/2024 | Kırklarelispor - Zonguldak Kömürspor | Zonguldak Kömürspor ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı | Kırklarelispor yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | 3 - 4 | Talasgücü Belediyespor |
27/04/2024 | Gümüşhanespor | 2 - 4 | Kepezspor FAŞ |
27/04/2024 | Artvin Hopaspor | 0 - 1 | 52 Orduspor FK |
27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | 4 - 2 | İnegöl Kafkas GK |
27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | 1 - 1 | Karabük İdmanyurdu Spor |
27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 1 - 0 | Edirnespor |
27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | 6 - 3 | Kırıkkalegücü FK |