Temel DEMİRER
  Güncelleme: 22-06-2020 07:39:00   22-06-2020 07:33:00

"MODAYI BİLİP DE ONA KAPILMAYAN"DI AHMET OKTAY[1]

 

 

 

TEMEL DEMİRER

 

"Kırlaştı saçlarım, yakınmıyorum;

ölüme yargılı insan doğumda;

yeraltı mı daha korkunç bilmiyorum,

dünya mı? Yaşadım yaşadığımca."[2]

 

Şair, yazar, sanat-edebiyat eleştirmeni ve gazeteci Ahmet Oktay Börtecene, 3 Mart 2016'da 83 yaşında hayata gözlerini yumdu. Edebiyatın en üretken kalemlerinden şair, yazar, gazeteci ve eleştirmenlerindendi.

21 Ocak 1933'te Ankara'da doğan Ahmet Oktay'ın şiire olan tutkusu erken yaşta başladı.

Şiir yazmaya ortaokul sıralarındayken başlayan; ilk şiirini 15 yaşında 'Gerçek Dergisi'nde yayımlanan yazar için şiirler yaşamı boyunca her zaman ilk sıradaydı...

Kendisine, Ahmed Arif'in şiirindeki temalarla ve söylemlerle yakın bir etkileşim içinde olduğu eleştirileri yöneltilen O; sonraki yıllarda bu değerlendirmeleri haklı çıkartırcasına, "Gençlik yıllarımda Nâzım Hikmet'le Ahmed Arif'ten esinlendim elbet. Hatta Ahmed Arif'ten etkilendim bile. Ama çabuk bildim yolumu ayırmayı. İlk kitabımdaki 'Kan Taşı' ve 'Ay Vura' adlı şiirlerimde Ahmed Arif'in mısra yapısını, deyiş özelliğini, çok ters bir yerde 'hece vezninde' kırmayı, terk etmeyi denedim. (...) bugün geriye dönüp baktığımda Ahmed Arif'in şiiriyle arama hayli uzaklık girdiğini görüyorum," demişti.

Oktay, ilk şiirini yayımladıktan bir süre sonra öğrenimini yarım bırakarak çalışmaya başladı. 20 yaşındayken 'Mavi' hareketinin içinde yer aldı; aynı dergide yazıları ve şiirleriyle etkin rol oynadı. Şiir, deneme ve eleştirileri, dönemin önemli edebiyat dergilerinde yer almaya başladı.

'Gölgeleri Kullanmak' adlı ilk şiir kitabını 30 yaşında yayınladı, toplumcu gerçekçilik çizgisindeki dizeleriyle sosyal meselelere odaklanan şiirler kaleme aldı.

'Dişi Kurt' başlıklı oyunu da, 1974'te Ankara Devlet Tiyatrosu'nda sahnelendi.

1950'1erdeki şiirlerinde Ahmed Arif'ten etkilendiği gözlenirken, 1960'lardan sonra toplumsal gerçekçi bir yaklaşımla 'İkinci Yeni'ye yöneldi. Şiirin olgunluk döneminde biçim gösterilerine kaçmadan yalın bir teknikle yazdı.

Edebiyat ve basın dünyasında bilinen adıyla Ahmet Oktay, 1933'te Ankara'da doğdu. Öğrenimini lisede yarım bırakarak çalışmaya başladı. Ankara'da İstatistik Genel Müdürlüğü'nde (bugünkü DİE) görev yaptı.

1961'de 'Yeni İstanbul Gazetesi' Ankara Bürosu'nda parlamento muhabiri olarak profesyonel gazeteciliğe başladı. 'Ankara Ekspres', 'İktisat ve Piyasa', 'Vatan' gibi gazetelerde muhabir olarak çalıştı.

1975'te İstanbul Radyosu'na geçti. Daha sonra TRT'den istifa ederek önce 'Akajans', ardından da 'Dünya Gazetesi' haber müdürlüğü görevlerini yürüttü. 1978'de yeniden TRT'ye döndü.

1982'de emekliliği ardından 'Milliyet Gazetesi'ne geçti. 1993'te yazı işleri müdürlerin biri olduğu Milliyet'ten ayrıldı.

* * * * *

Doğan Hızlan'ın, "Modayı bilir ama ona kapılmaz. Şairliği, bilgi hattı ile bilgeliğin karışımıdır," diye tarif ettiği Ahmet Oktay, "Şair kimliğimi ikincileştirdiğim, yazarlığımı öne çıkardığım ya da buna vesile olduğum için kızmıştır bana. Kendimi öncelikle şair saydım. Şiir yaşamım boyunca öncelikliydi," derken; şiir yaşamı boyunca etkili olsa da popüler kültürün oluşumuyla ilgili değerlendirmeler yaptığı kitaplar yazmaktan geri durmadı. 80'lerden sonra ortaya çıkan geri çekilmeyi kavrayabilmek için ideoloji sorunuyla ilgilendi.

Müthiş bir zenginliğe denk düşen yaratıcılığının zemin ve sınırları yine Onun kaleminden şöyleydi:

"Bir yazarın belli bir dünya görüşünün sahibi olması, onun yansız ve bilimsel bir yapıt üretmesini engellemez. Yeter ki o yazar nesnel ve bilimsel olmayı bir yazarlık borcu, namusu ve görevi, kısaca kendisinin varlık nedeni saysın."[3]

"Yazar metnine değil de 'gamzesine', 'aşk beyanına', 'seks gücüne' güveniyorsa, edebiyat okuruna düşen, bunlara gülüp geçmektir. Yazar denebilecek insan, her zaman değilse bile, elden geldiğince medyanın uzağında durmalı, medyatik olmaktan kaçınmalıdır."[4]

 "... 'Okur üretiliyor' dedim. Kitap dergilerini inceleyelim, şunu saptayacaksınız hemen: Daha romanlar, vb. piyasaya çıkmadan, haklarında önceden yazılmış 'eleştiriler' yayımlanıyor. Yani okurlara, 'alıcılara' o kitapları nasıl okumaları gerektiği öğretiliyor. Açık söylemek lazım, bu düpedüz 'ideoloji üretimi'dir."[5]

"Benim gençlik dönemimde toplum böylesine boyun eğmemişti. Umutları vardı. Savaşa, karşı koyma direnci vardı. Yaşadıklarımıza eleştirel bakabiliyorduk, biz. Biraz romantik kaçacak ama söyleyeceğim: Bizim dönemimizin son kertede bir 'kalbi' vardı. Artık sahte sözlerle, sahte duygularla yaşıyoruz. Medya dünyasının kartondan figürleriyiz. Görüntülere tutsak olduk ve Guy Debord'un dediği gibi, 'Gösteri Toplumu'nun doğal müttefikleri hâline getirildik. Haydi, hep bir ağızdan: 'Yaşasın eğlence!'..."[6]

"O kadar yalıtılmış durumdayız ki, apartman komşumuzu yangından yangına görüyoruz."[7]

"Yaşananı duyabilmek, nedenlerini kavrayabilmek ve ortadan kaldırılış biçimleri üzerinde düşünmek ve ortadan kaldırılış biçimleri üzerine düşünmek belirli bir şiddeti gerektirir. Benim temsil ettiğim, elbette, yazınsal bir şiddet. Siyasal düzeydeki şiddete de muhalif değilim. Sanatın kendisi şiddet zaten, devrimle ilişkisi de buradan kaynaklanıyor."[8]

"Özgürlük, demokrasi ve eşitlik ilkelerini savundum ve hem törel hem siyasal yozlaşmaya karşı çıktım. Küreselleşmeci ve liberalist söylemin yanıltıcı, boyun eğdirici içeriğini açıklamaya çalıştım. Marksist solun birdenbire buharlaşmayacağını savundum. Çabamda başarılı ve etkili olup olmadığımı bilemiyorum. Ama başarılı olduğum umudunu taşımak istiyorum."[9]

* * * * *

Evet, 'Ağıtlar ve Övgüler' başlıklı yapıtındaki, "İnliyor yaylı tambur: Yatalak/ bir hasta ya da/ dövülmüş bir çocuk. Zaman/ ve Hayal!/ tükettiler beni. Her hatıra/ korkunç: Ayak seslerim/ yankılanıyor koridorlarında,"[10] dizeleriyle O buydu...

Yani, yaşamını şiire, düşünceye adamış nadir aydınlardan birisiydi. Her zaman yaptığı işi ciddiye alan ciddi birisiydi.

Kurcalayıcı, didikleyici bir aydındı.

Onu kaybetmek çok ağır...

Kolay mı? "Şair öldü. Güçtür Şair'in öldüğüne inanmak. Çalışkan, verimli, alçakgönüllü, düşünce dünyası zengin usta bir yazardı aynı zamanda Ahmet Oktay. Şiirine hakkı verilmemiş olduğunu biliyorum...

Hem güncel konularda kalem oynatma olanağı verdiği için, hem de yazarı gündemde tuttuğu için. Ahmet Oktay kendi isteğiyle, 'zamanı geldi' deyip ama esas edebiyatla daha çok vakit geçirmek için bırakmıştır köşe yazarlığını...

Adam kayırmalar, kişisel ihtiraslar, ayak oyunları, sığ kavgalar içinde yitirilen edebiyat dünyamıza 'Romanımızda Ölçüt Sorunu' diyerek, önemli bir tartışma kazandırdı. İkircikli aydınların dünyasına doğrudan müdahil oldu, açmazlarını, oyalanmalarını yüzlerine vurdu. Post-modern savrulmaları erkenden fark edip, burada yükselen yazar tipini, kolaycılığı eleştirdi... Edebiyat kulislerinden yardım beklemedi, bir tür yaban olmayı göze alarak kendi denizinde yüzdü...

Sürekli dedikodu üreten edebiyat dünyamızın güvenli adasıydı Ahmet Oktay..."[11]

Onsuz, şimdi çok eksiğiz...

 

  Bu yazı 8590 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 30 21 5 4 67 26 67 +41
2 Bucaspor 1928 30 18 3 9 46 19 63 +27
3 Van Spor FK 30 19 5 6 50 31 63 +19
4 1461 Trabzon FK 30 16 6 8 56 32 56 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 31 14 6 11 39 26 53 +13
7 Ankara Demirspor 30 13 12 5 35 32 44 +3
8 Karacabey Belediye Spor 31 11 10 10 32 29 43 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 30 12 13 5 35 31 41 +4
10 Diyarbekir Spor 30 11 12 7 32 30 40 +2
11 Kırklarelispor 31 9 12 10 24 34 37 -10
12 Hes İlaç Afyonspor 30 8 11 11 18 28 35 -10
13 Nazilli Belediyespor 31 10 13 8 35 49 35 -14
14 Altınordu 30 8 12 10 34 31 34 +3
15 Serik Belediyespor 31 8 13 10 25 34 34 -9
16 Zonguldak Kömürspor 30 7 15 8 29 49 26 -20
17 Kırşehir Futbol SK 31 5 20 6 28 61 21 -33
18 Bursaspor 30 5 17 8 22 50 20 -28
19 Adıyaman FK 30 3 22 5 20 52 14 -32
Takım O G M B A Y P AV
1 Aliağa Futbol A.Ş. 24 17 0 7 50 12 58 +38
2 Kepezspor FAŞ 23 18 1 4 47 11 58 +36
3 52 Orduspor FK 24 12 7 5 30 22 41 +8
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 23 11 8 4 37 22 37 +15
6 İnegöl Kafkas GK 23 9 6 8 24 23 35 +1
7 Mardin 1969 Spor 23 10 9 4 31 26 34 +5
8 K.Çekmece Sinopspor 24 9 9 6 33 25 33 +8
9 Artvin Hopaspor 23 8 8 7 30 22 31 +8
10 Karabük İdmanyurdu Spor 23 9 10 4 21 31 31 -10
11 Talasgücü Belediyespor 24 8 14 2 24 37 26 -13
12 Kırıkkalegücü FK 23 6 12 5 18 29 23 -11
13 Gümüşhanespor 24 4 11 9 18 37 21 -19
14 Malatya Arguvanspor 23 2 17 4 9 40 10 -31
15 Tarsus İdman Yurdu 23 2 18 3 16 60 9 -44
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 02/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 02/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 02/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 04/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 04/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Diyarbekir Spor vs Nazilli Belediyespor
 03/04/2024 Esenler Erokspor vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 03/04/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Altınordu
 03/04/2024 Kırklarelispor vs Bucaspor 1928
 03/04/2024 Kırşehir Futbol SK vs Adıyaman FK
 03/04/2024 Van Spor FK vs Ankaraspor
 03/04/2024 Yeni Mersin İdman Yurdu vs Karacabey Belediye Spor
 03/04/2024 Zonguldak Kömürspor vs Bursaspor
 03/04/2024 1461 Trabzon FK vs Ankara Demirspor
 03/04/2024 Kırklarelispor - Bucaspor 1928 Kırklarelispor ligde evindeki son 5 maçında hiç kaybetmedi  Kırklarelispor yenilmez
 03/04/2024 Diyarbekir Spor - Nazilli Belediyespor Diyarbekir Spor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı  Nazilli Belediyespor yenilmez
 03/04/2024 Van Spor FK - Ankaraspor Van Spor FK ligde evindeki son 7 maçını kazandı  Van Spor FK kazanır
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Artvin Hopaspor vs Edirnespor
 03/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Gümüşhanespor
 03/04/2024 K.Çekmece Sinopspor vs İnegöl Kafkas GK
 03/04/2024 Malatya Arguvanspor vs Kepezspor FAŞ
 03/04/2024 Mardin 1969 Spor vs Aliağa Futbol A.Ş.
 03/04/2024 Tarsus İdman Yurdu vs Kırıkkalegücü FK
 03/04/2024 52 Orduspor FK vs Karabük İdmanyurdu Spor
 03/04/2024 52 Orduspor FK - Karabük İdmanyurdu Spor 52 Orduspor FK ligde evindeki son 5 maçını kazandı  52 Orduspor FK kazanır
 03/04/2024 Tarsus İdman Yurdu - Kırıkkalegücü FK Kırıkkalegücü FK ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı  Tarsus İdman Yurdu yenilmez
HABER ARŞİVİ
GAZETEMİZ
Tüm Anketler
Web sitemize nasıl ulaştınız?
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
  • YUKARI