Rıza AYDIN
  Güncelleme: 27-09-2020 10:27:00   27-09-2020 10:25:00

FAŞİZM KONUSUNDA KISA BİR ÖZET

Bir yere yazdım, buraya da alayım: Faşizm konusunda kısa bir özet:

1922 yılında, İtalyad'da, Musolini iktidarı alınca, insanlık faşist rejimlerle tanışıp, bunun ne olduğunu, nasıl iktidarı aldığını tartışıp, anlamaya çalışıyor.

Faşizmin diğer diktatörlüklerden farkını vs tartışmaya başlanıyor.

1933 yılında da Hitler iktidara gelmiş. Faşizm tartışmaları daha çok Hitler'in iktidarı alış sürecinde yaşanmış. Hitler'in yükselişe geçtiği dönenlerde Alman Sosyal Demokrat Parti (Bildiğimiz meşhur SDP ) iktidarda olduğu için, Üçüncü Enternasyonal Hitler'in yükselişine karşı Sosyal Demokrat parti ile iş birliği (ittifak) yapacağı yerde, Sosyal Demokrat partiye yani Sosyal Demokrat partinin yönetimine "Sosyal Faşizm" diyerek onlarla Faşizme karşı bir ittifak yapmamış.

Sonra 1933'te ,Hitler iktidarı alıp (oy oranı %43.9), Faşist diktatörlüğünü kurunca, Alman Komünist partisinin önderlerini tutuklatmış.

Bunun üzerine üçüncü Enternasyonalin, Avrupa seksiyonundan sorumlu olan Şefik Hüsnü ile Dimitrof’u Alman Komünistlerine illegal yollardan yardım etmek için Almanya ya girmişler. Onlarda hemen tutuklanmışlar.

Atatürk'ün prestijinden vs. vs. vs dolayısıyla Hitler Almanya’sı Şefik Hüsnüyü serbest bırakmış. Bu yüzden Leypzik teki o meşhur savunmayı Dimitrof yalnız başına yapmış. Eğer Şefik Hüsnü serbest bırakılmasa o savunmada o da olacakmış.

Dimitrof hapisten çıkınca, eski faşizm teorilerinin yanlış olduğunu anlayıp, bunu değiştirmişler. Dimitrof bu konuda özeleştiri yapan bir makale yazmak yerine bir mektup yazmış bunun bir nüshasını (SSCB Başkanı olarak) Stalin'e yoldaşa, diğerini de Üçüncü enternasyonal MYK'sına göndermiş.

Bu mektup Sol Yayınlarından çıkan, LEWERENZ'ın hazırladığı "KOMÜNİST ENTERNASYONALDE FAŞİZM TAHLİLLERİ" adlı kitapta var; bence hem bu kitabı hemde bu mektubu bu konuyu konuşan, bu konuyu düşünen herkes okumalıdır.

Bundan sonra Komüntern eski faşizm tanımlarının başına "en" koyarak o meşhur en gerici en.. denen o meşhur tanımı getirmişler. Dimitrof’un, “Faşizme karşı birleşik cephe” kitabında üç ayrı faşizm tanımı var; Sosyal Demokratlara “Sosyal Faşist” dedikleri dönemin tanımı ile Sosyal Demokratlar ile Faşizme karşı birleşik cephe kurmaya çalıştıkları dönemin tanımları ayrı ama arada bir özeleştiri olmadığı için, dikkat edilmezse fark anlaşılmıyor.

Bundan sonrada, eskiden “sosyal Faşist” dedikleri Sosyal Demokratlar ile Halk Cephesi denilen cephelerde Faşizme karşı birlik olmaya, ortak cephelerde ittifak yapmaya başlamışlar. Mesela Fransız Komünist partisinin başkanı TOREZ, Fransa'da Halk Cephesi hükumetinde bakan olarak görev alır; ama geçmişe bir özeleştiri yapılmadığı için bunlar fark edilmez. Yani 1933 den önce sosyal faşist dedikleri, -Hitlerin yükselişine karşı güç birliği yapmadıkları partilerle- ortak hükumet kurmaya başlamışlar. Konuyu uzatmamak için son olarak şunu söyleyeyim, Faşizm konusu anlamak için DANİEL GUERİN'in yazdığı, 1975 yılında Suda Yayınlarınca çıkarılan, “FAŞİZM VE BÜYÜK SERMAYE” adlı kitabı mutlaka okumak gerekiyor.

Bence faşizm konusunu Dimitrof hiç anlamamış, Türkiye solunun hatası da buradan kaynaklanıyor. Mesela 12 Eylülden önce Mao'cu yani Sovyetler Birliğine “Sosyal faşist” diyen guruplar, Sovyet çizgisinde olan guruplara “Sosyal Faşist” der onlara saldırırlardı. 12 Eylül öncesinin sol içi çatışmalarında bunun çok önemli bir yeri vardı.

Sonuç olarak Faşizm konusunda ben şunu deyim: Faşizm sivil çeteler vasıtasıyla sosyal muhalefeti bastırıp, önce sokaklara egemen olup, sonra da devleti ele geçiren, güçlü bir kitle desteği olan özel tipte, özel bir dikta rejimdir, bunun dışındaki rejimlere faşist demek, sorumluluk sahibi konuya çalışmış bir Marksistin işi değildir; her dikta rejimine faşizm demek, diyenin yiğitliğini değil, Marksist teoriyi bilmediğini gösterir.

saygılarımla.

***

Yoldaşlar

Marx Şeytan ayrıntıda gizlidir der, faşizm konusunda da ayrıntı çok önemli.

Faşizmi bir baskı rejimi diye anlarsak tarihte acayip baskı rejimleri vardır bunların tümüne faşist demek gibi bir hataya düşeriz. Mesela Yavuz Sultan Selim yönetimi, İkinci Mahmut dönemi, Şah Rıza Pehlevi yönetimi, Saddam Hüseyin yönetimi baskıcı dikta yönetimleridir ama bunlar faşist diktatörlüklerden ayrıdır; her diktatöre faşist diyenler Marksistler değildir.

Faşizmin iktidara geldiği, İtalya’yı, Almanya’yı, İspanyayı incelersek şu gerçeği görürüz.

Buralarda önce işçi hareketi yani sol dalga yükselişe geçer ama doğru bir önderlik olmadığından dolayı iktidar alınamaz, emekçiler sınıf ihanetine uğradığı için, moralleri bozulur, halk hareketi geriye çekilmeye başlar. Tıpkı kabuğun içinde olgunlaşan civcivin kabuğu kırıp, dışarı çıkamadığında ölüp kokuşmaya başladığı gibi  devrimi yapamayan ülkelerde de gerici bir dalga yükselişe geçer. Faşizm devrimci yükselişi değerlendiremeyen işçi sınıfının cezası gibi bir şeydir.

Hem tekellere hemde örgütlü (sendikalı) işçi sınıfına düşman olan örgütlü küçük burjuva çeteler, önce sokakları tutarlar, sokaklarla beraber sosyal hayatada hakim olan faşist hareket aşağıdan yukarı doğru yükselerek iktidara gelir. Seçimle iktidarı da alan faşist hareket, bu iktidar aracıyla yukardan aşağıya bütün toplumu faşistleştirir. 

Bu anlamda faşizm sivil halk hareketine dayanan, aşağıdan yukarıya doğru örgütlenen bir diktatörlük biçimidir, önemli bir kitle dayanağı vardır; bu özelliğinden dolayı diğer diktatörlüklerden ayrılır. Bu süreci en doğru biçimde Danel Guerinin Faşizm ve Büyük sermaye adlı kitabı anlatır

Bunun için faşizm anlamak isteyen arkadaş bu kitabı okumalıdır.

Aşk ile

  Bu yazı 18726 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 30 21 5 4 67 26 67 +41
2 Bucaspor 1928 30 18 3 9 46 19 63 +27
3 Van Spor FK 30 19 5 6 50 31 63 +19
4 1461 Trabzon FK 30 16 6 8 56 32 56 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 31 14 6 11 39 26 53 +13
7 Ankara Demirspor 30 13 12 5 35 32 44 +3
8 Karacabey Belediye Spor 31 11 10 10 32 29 43 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 30 12 13 5 35 31 41 +4
10 Diyarbekir Spor 30 11 12 7 32 30 40 +2
11 Kırklarelispor 31 9 12 10 24 34 37 -10
12 Hes İlaç Afyonspor 30 8 11 11 18 28 35 -10
13 Nazilli Belediyespor 31 10 13 8 35 49 35 -14
14 Altınordu 30 8 12 10 34 31 34 +3
15 Serik Belediyespor 31 8 13 10 25 34 34 -9
16 Zonguldak Kömürspor 30 7 15 8 29 49 26 -20
17 Kırşehir Futbol SK 31 5 20 6 28 61 21 -33
18 Bursaspor 30 5 17 8 22 50 20 -28
19 Adıyaman FK 30 3 22 5 20 52 14 -32
Takım O G M B A Y P AV
1 Aliağa Futbol A.Ş. 24 17 0 7 50 12 58 +38
2 Kepezspor FAŞ 23 18 1 4 47 11 58 +36
3 52 Orduspor FK 24 12 7 5 30 22 41 +8
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 23 11 8 4 37 22 37 +15
6 İnegöl Kafkas GK 23 9 6 8 24 23 35 +1
7 Mardin 1969 Spor 23 10 9 4 31 26 34 +5
8 K.Çekmece Sinopspor 24 9 9 6 33 25 33 +8
9 Artvin Hopaspor 23 8 8 7 30 22 31 +8
10 Karabük İdmanyurdu Spor 23 9 10 4 21 31 31 -10
11 Talasgücü Belediyespor 24 8 14 2 24 37 26 -13
12 Kırıkkalegücü FK 23 6 12 5 18 29 23 -11
13 Gümüşhanespor 24 4 11 9 18 37 21 -19
14 Malatya Arguvanspor 23 2 17 4 9 40 10 -31
15 Tarsus İdman Yurdu 23 2 18 3 16 60 9 -44
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 02/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 02/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 02/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 04/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 04/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Diyarbekir Spor vs Nazilli Belediyespor
 03/04/2024 Esenler Erokspor vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 03/04/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Altınordu
 03/04/2024 Kırklarelispor vs Bucaspor 1928
 03/04/2024 Kırşehir Futbol SK vs Adıyaman FK
 03/04/2024 Van Spor FK vs Ankaraspor
 03/04/2024 Yeni Mersin İdman Yurdu vs Karacabey Belediye Spor
 03/04/2024 Zonguldak Kömürspor vs Bursaspor
 03/04/2024 1461 Trabzon FK vs Ankara Demirspor
 03/04/2024 Kırklarelispor - Bucaspor 1928 Kırklarelispor ligde evindeki son 5 maçında hiç kaybetmedi  Kırklarelispor yenilmez
 03/04/2024 Diyarbekir Spor - Nazilli Belediyespor Diyarbekir Spor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı  Nazilli Belediyespor yenilmez
 03/04/2024 Van Spor FK - Ankaraspor Van Spor FK ligde evindeki son 7 maçını kazandı  Van Spor FK kazanır
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Artvin Hopaspor vs Edirnespor
 03/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Gümüşhanespor
 03/04/2024 K.Çekmece Sinopspor vs İnegöl Kafkas GK
 03/04/2024 Malatya Arguvanspor vs Kepezspor FAŞ
 03/04/2024 Mardin 1969 Spor vs Aliağa Futbol A.Ş.
 03/04/2024 Tarsus İdman Yurdu vs Kırıkkalegücü FK
 03/04/2024 52 Orduspor FK vs Karabük İdmanyurdu Spor
 03/04/2024 52 Orduspor FK - Karabük İdmanyurdu Spor 52 Orduspor FK ligde evindeki son 5 maçını kazandı  52 Orduspor FK kazanır
 03/04/2024 Tarsus İdman Yurdu - Kırıkkalegücü FK Kırıkkalegücü FK ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı  Tarsus İdman Yurdu yenilmez
HABER ARŞİVİ
GAZETEMİZ
Tüm Anketler
Web sitemize nasıl ulaştınız?
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
  • YUKARI